Een jaar of twee geleden ontstond er een situatie waarbij ik in conflict kwam met mijn eigen principes. Nooit eerder voelde ik mij zo in een hoek gedreven, door derden gepaternaliseerd en betutteld en besloot ik om mijn principes hoog te houden.
Het heeft mij lang verbaasd hoe het toch eigenlijk kan dat er ruim 28.000 afstandskinderen en nog eens tienduizenden afstandsouders (vaders meegerekend) in Nederland zijn, maar dat er nooit vanuit de betrokken instanties enig formeel respect of empathie is betoond aan deze grote groep getraumatiseerde mensen. Je kind afgenomen, je ouders en families kwijt en niemand die er tot op de dag van vandaag nog wakker van ligt. De kerk niet, de overheid niet en de maatschappij niet.
Toen ik in 2018 Moederheil.nl startte, was het mijn diepste wens om ergens in Nederland een plek te hebben waar alle slachtoffers van gedwongen afstand in Nederland hun verdriet en emoties over hun persoonlijke verlies kunnen verwerken. Na een herhaalde oproep meldde zich een groep enthousiaste mensen die zich net als ik hard wilden maken voor de realisatie van een monument in Breda. Aangezien Moederheil/Valkenhorst in Breda had gestaan, was dit dan ook de meest voor de hand liggende plaats.
Twee jaar lang duurden de gesprekken met de lokale overheid en de politiek bleek een keiharde noot om te kraken. Het was een zware bevalling en na twee jaar “ongehuwde zwangerschap“ kwam het hoge woord eruit: de lokale politiek ging niet akkoord met onze roep om een monument en men besloot dat een eigen initiatief politiek gezien beter was.
Het besluit daartoe had men zelfs al genomen. En wij werden pas achteraf hierover geïnformeerd. Schaamteloos en respectloos drukte de gemeente ons aan de kant.
Mijn nekharen stonden overeind. Ik was in shock. Net zoals er 60 jaar geleden voor ons werd besloten dat het beter voor ons was om ongehuwde moeder en kind van elkaar te scheiden, zo’n gevoel kreeg ik opnieuw bij dit voorstel dat inmiddels al geheel geen voorstel meer was.
Alternatief
Voor mijn gevoel zag ik dat de geschiedenis zich herhaalde. Ik kon het niet bevatten en het raakte mij diep. De lokale politiek had de beslissing al genomen voor realisatie van haar eigen alternatief: een muurschildering en de denktank werd gevraagd om input. Voor mij was het te pijnlijk dat wij alleen nog maar de plaatjes mochten inkleuren, terwijl het mijn doel was dat wij, de betrokkenen, zelf konden bepalen hoe het plaatje er zou moeten uitzien.
Ik kon mij niet verenigen met het opzij zetten van het monument en dit door de gemeente Breda opgelegde idee als alternatief te accepteren; ik kòn hier gewoon geen deel van uitmaken en besloot om mezelf terug te trekken uit dit door mijzelf geïnitieerde initiatief.
Wij bepalen wel wat goed voor je is
Muurschildering
Ik juich elk initiatief toe dat er, op welke manier dan ook, aandacht wordt geschonken aan de vergeten geschiedenis van de slachtoffers van gedwongen afstand in Nederland.
Maar het feit dat ons initiatief door de lokale politiek van tafel was geveegd en vervangen werd met een door de gemeente besloten alternatief, was voor mij de spreekwoordelijke druppel. Ons leed is geen toeristische attractie en dient dit ook niet te zijn!
Waarom is dit voor mij zo belangrijk? Omdat er voor mij een enorm verschil is tussen de functie van een monument en een muurschildering. Laat ik dit kort hieronder verduidelijken in het onderstaande schema.
| Monument | Muurschildering | ||
|---|---|---|---|
| Doelgroep | Betrokkenen | Geïnteresseerden, toeristen | |
| Doel | Verwerking emoties, zoals rouw, pijn en verdriet | Toeristische attractie | |
| Plaats voor het uiten van respect | Opfleuren van de stad, toeristische rondgang | ||
| Bedoeld om ons leed te gedenken | Bedoeld om te informeren | ||
| Functie | Reflectie zoals bij een grafsteen op een begraafplaats | Attractie stadswandeling | |
| QR-code naar web pagina met achtergrondinformatie over het hoe en waarom van het monument | QR-code leidt naar website van de maker ipv aanvullende informatie over het doel |
Het gevoel dat de autoriteiten en instanties voor de moeders en kinderen van destijds bepaalden wat goed voor hen was en daarmee tienduizenden getraumatiseerden achterlieten.
Aanvulling
Begrijp me niet verkeerd, ik betwist de kunstzinnige uiting niet. En ik maak graag een compliment aan allen die zich ervoor hebben ingezet. Ik had graag gezien dat het een aanvulling was geweest op een monument, in plaats van een vervanging.
In mijn kritische optiek zie ik dat de realisatie van een monument politiek en juridisch wordt uitgelegd als een acceptatie van betrokkenheid bij de gedwongen afstand van baby’s. Ergo, een gedeelde schuldbekentenis en dito aansprakelijkheid. Dàt is mijns inziens waarom de overheid niet wenst mee te werken aan de realisatie ervan. Dat kost geld en gezichtsverlies.
De neutraliteit van een muurschildering wordt onderstreept door het informatieve karakter ervan. Hierdoor blijft de overheid buiten beeld. Het is dus het politieke spel van: hoe veeg ik mijn eigen juridische straatje schoon? Dit is dan ook de reden waarom ik principieel geweigerd heb om mee te werken aan de muurschildering. Ik heb mij niet voor het karretje van de gemeente Breda willen laten spannen.
Het argument van de gemeente dat een monument te duur is is volstrekte onzin, aangezien wij hebben aangegeven het monument zelf te willen financieren, d.m.v. giften, crowdfunding en subsidies. Dus het enige waar wij om vroegen was een lokatie voor het monument. Meer niet. Het was gewoon een politiek spel dat hier werd gespeeld: hoe ontwijken we onze aansprakelijkheid als gemeente Breda? Door te kiezen voor een muurschildering in plaats van een monument.
Realisatie
De burgemeester heeft de muurschildering vol trots gepresenteerd, ondersteund door enige woorden van betrokkenen. Mijn oprechte complimenten aan de kunstenaar Nils Westergard. Breda is een toeristische attractie rijker voor de stadswandeling, want meer dan een toeristische attractie is de gerealiseerde muurschildering niet.
Het doet in mijn optiek geen eer aan de gevoelens, emoties en behoeften van de slachtoffers. Immers, het ging ons om een monument waarvan wijzelf konden bepalen hoe het eruit zou gaan zien. In plaats daarvan bepaalde de gemeente hoe en wat en konden wij alleen nog maar de plaatjes inkleuren.
De zichtbare QR-code bij de muurschildering leidt naar website van de maker ipv aanvullende informatie over de achtergrond van het monument zoals wij voor ogen hadden.
Ik vind het respectloos dat de Gemeente Breda NIET naar ons heeft geluisterd. Op alle fronten heeft de Gemeente Breda onze behoeften naast zich neergelegd en op eigen houtje besloten tot wat de gemeente vindt dat goed voor ons is; het is een herhaling van de geschiedenis. Ik ben hier furieus over. Het is dan ook precies de reden dat ik er op deze website verder geen aandacht meer aan besteed. Er is niets veranderd in de afgelopen 60 jaar: de politiek speelt mooi weer en doet alsof haar neus bloedt.
De tijd en vooral de politiek is niet rijp voor een Nationaal Monument voor Gedwongen Afstand van Baby’s in Nederland.
#principes, #eer, #verantwoordelijkheid, #oprechtheid, #respect, #rouw, #leed
