Nieuwsbrief Binnenlandse Afstand en Adoptie

Nieuwsbrief van de Rijksoverheid over het proces voor erkenning en herstel voor moeders, vaders, kinderen en andere betrokkenen bij afstand en adoptie in de periode 1956–1984. Betrokkenen en geïnteresseerden kunnen via de nieuwsbrief op de hoogte blijven van de vervolgstappen na het rapport ‘Schade door schande’ en de gesprekken met betrokkenen.

Bekijk het overzicht van verzonden nieuwsbrieven.

Editie 1, 14 oktober 2025

Inhoudsopgave 

Inleiding 
Wat gebeurt er nu? 
Hoe gaat het verder? 
Veelgestelde vragen 
Tot slot 

Inleiding

In juni is het rapport “Schade door schande” verschenen. Dit rapport laat zien hoe moeders en vaders in de periode 1956–1984 gedwongen werden afstand te doen van hun kind. Voor velen van u betekent dit een levenslange wond. De overheid erkent nu dat er onnodig groot leed is veroorzaakt. De schrijnende gebeurtenissen die in het rapport zijn beschreven hadden nooit mogen plaatsvinden
Wij vinden het belangrijk dat dit leed wordt gezien, erkend wordt en dat er maatregelen komen die kunnen bijdragen aan herstel. Daarover gaan we in gesprek met betrokkenen.

Wat gebeurt er nu?

Er zijn/worden gesprekken gevoerd met afstandsmoeders, afgestanen en belangenorganisaties. Wij vinden het belangrijk ons niet te beperken tot de inhoud van het rapport, omdat uit de gesprekken met getroffenen is gebleken dat de aanbevelingen niet (geheel) aansluiten bij de gewenste herstelmaatregelen. Ook dat vereist een zorgvuldig proces, waarbij de input die is opgehaald in de recente gesprekken en tijdens de eerdere ‘erkenningstafels’ die in 2022 door AEF zijn georganiseerd een waardevolle basis vormen. Heeft u interesse om deel te nemen aan de gesprekken dan kunt u zich aanmelden via: secretariaat.familie@minjenv.nl. We hebben nog geen contact met afstandsvaders maar gaan ook graag met hen in gesprek.

De ministeries J&V en VWS kijken kritisch naar hun eigen rol. Eind september is hiervoor een verdiepende interdepartementale bijeenkomst georganiseerd. Betrokken organisaties (zoals de Raad voor de Rechtspraak, de Raad voor de Kinderbescherming, het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken, Fiom, Jeugdzorg Nederland, het Nederlands Instituut voor Psychologen, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, Sociaal Werk Nederland en de Landelijke Huisartsen Vereniging) zijn verzocht om te reflecteren op hun eigen rol in het verleden. In oktober vinden hierover bijeenkomsten plaats. Daarnaast wordt gewerkt aan een eenvoudiger proces voor herstel van identiteitsgegevens. Dit is onderdeel van een wetswijzigingstraject. Het wetsvoorstel gaat naar verwachting begin 2026 in consultatie. Daarover zullen wij u informeren.

Fiom is gestart met een onderzoek naar nog onbekende archieven. Dit kan belangrijke nieuwe inzichten opleveren voor wie zoekt naar informatie over afstamming en ontstaansgeschiedenis.

Hoe gaat het verder?

Het kabinet neemt de aanbevelingen uit het rapport serieus, en wil zorgvuldig werken. Dat vinden wij cruciaal en dat doet recht aan de diversiteit aan behoeften onder de getroffenen.
In het voorjaar van 2026 zal in een brief naar de kamer worden gecommuniceerd welke maatregelen er komen die bij kunnen dragen aan erkenning en herstel. Daarin komt ook een inhoudelijke reactie op de aanbevelingen in het rapport.

Veelgestelde vragen

• Hoe lang duurt het voordat er meer duidelijkheid komt over maatregelen?
  • De eerste concrete maatregelen worden in het voorjaar van 2026 bekendgemaakt.
• Kan ik zelf nog iets bijdragen?
  • Ja, betrokkenen worden actief meegenomen in gesprekken en bij de uitwerking van maatregelen die kunnen bijdragen aan herstel.  Aanmelden kan via  secretariaat.familie@minjenv.nl
• Komt er erkenning voor mijn verhaal?
  • Eén van de aanbevelingen is het vastleggen en zichtbaar maken van persoonlijke verhalen. Wij bekijken, in afstemming met getroffenen, of en zo ja, hoe dit op een zorgvuldige manier vorm kan krijgen.
• Wordt er gewerkt aan toegang tot informatie over mijn afkomst?
  • Ja, Fiom doet met steun van de overheid onderzoek naar nog onbekende archieven. Dit kan waardevolle nieuwe gegevens opleveren over afstamming en ontstaansgeschiedenis. Daarnaast wordt er gewerkt aan het waar mogelijk centraliseren van verschillende  dossiers bij het Nationaal Archief zodat deze zoveel mogelijk op een plek kunnen worden ingezien.
• Komt er meer duidelijkheid rond herstel van identiteitsgegevens?
  • Ja, daar wordt aan gewerkt in het wetgevingstraject. Het wetsvoorstel gaat naar verwachting begin 2026 in consultatie.
• Worden de organisaties aangesproken die bij het verleden van afstand en adoptie betrokken zijn geweest?
  • Ja, organisaties die destijds een rol speelden zijn opgeroepen tot zelfreflectie. In oktober vinden hierover bijeenkomsten plaats. In een volgende nieuwsbrief komen wij hierop terug.
• Heeft de wisseling van staatssecretaris invloed op dit proces?
  • Wij gaan door op de ingeslagen weg. Daarover stemmen we af met de huidige staatssecretaris J&V. Vooralsnog voorzien we geen vertragingen.

Tot slot

Wij vinden het belangrijk om goed te communiceren over dit proces. Daarom introduceren wij deze nieuwsbrief. Die gaan wij met regelmaat verspreiden. De eerstvolgende nieuwsbrief willen wij de tweede helft van november uitbrengen. De nieuwsbrief zal worden geplaatst op rijksoverheid.nl. Wilt u de nieuwsbrief automatisch ontvangen dan kunt u zich abonneren via deze link.

U ontvangt deze e-mail omdat u zich heeft geabonneerd op berichten van Rijksoverheid op het e-mailadres user@example.com.