Het rapport van de Commissie Binnenlandse Afstand en Adoptie o.l.v. Micha de Winter
Een eerste indruk
Na het zien van de uitzending van het programma Nieuwsuur van de NPO naar aanleiding van de publicatie van het rapport en nog zonder het rapport gelezen te hebben, ben ik verbijsterd over de reactie van Micha de Winter. Het gesprek begint vanaf minuut 32:28.
De Winter wordt gevraagd waarom er geen concrete aanbeveling ten gunste van de betrokkenen in de eindconclusie staat en De Winter begint over opname van deze geschiedenis in de Canon van Nederland en over voorlichting over het gebruik van het condoom aan jongeren. Het toevoegen aan de Canon is een idee dat ik na de start van de Commissie als bijzaak heb geopperd, gezien het belang van deze historie die niet vergeten mag worden. Maar het is een bijzaak en geen doel op zich.
Dit onderzoek gaat niet over het belang van de huidige generatie jongeren, educatie is een vervolgstap, maar om de generaties die dit leed is aangedaan in de vorige eeuw. Jeroen Wollaars gaf dit specifiek aan, maar De Winter blijft terugkomen op deze bijzaak die volstrekt geen prioriteit heeft voor de betrokkenen. Alsof De Winter de kern van het onderzoek volledig uit het oog heeft verloren. Ik was verbijsterd. Ook Jeroen Wollaars was met stomheid geslagen en brak het gesprek om wille van de tijd noodgedwongen af.
Het gaat erom dat geïdentificeerd wordt wie de verantwoordelijken waren en dat deze instanties hun verantwoordelijkheid nemen en rechtzetten wat zij zelf hebben ontwricht.
Het rapport
Mijn eerste indruk van het rapport is dat het zorgvuldig is samengesteld en een gedetailleerde historische weergave geeft van de maatschappelijke ontwikkelingen. Er zijn echter ook een aantal belangrijke zaken die naar mijn idee ontbreken.
- De rol van de kerk en met name de religieuze invloed ervan. Ik mis een onderbouwing van het christelijke dogma dat het huwelijk en dus het getrouwde gezin, de hoeksteen is van de samenleving. Dit beeld, deze visie is het christelijke fundament dat de basis vormt van het beeld dat ongehuwde moeders, bij wijze van spreken, het daglicht niet waard waren. Met alle stigma’s, uitsluiting, discriminatie en trauma’s tot gevolg. Dit religieuze dogma is in mijn optiek de oorzaak van alle ellende die ons is overkomen.
- Ik begrijp dat de commissie tot doel had om een neutrale historische inventarisatie te geven van onze geschiedenis en niet zozeer welke organisaties/instanties de gedwongen scheiding van moeder en kind mogelijk maakten. Ik mis dan ook een gedetailleerd overzicht van de betrokken instanties en de rol die zij destijds vervulden. Het ontbreken hiervan benadrukt de neutraliteit van de commissie, maar is niet in het belang van de betrokkenen.
- Het zal ongetwijfeld een bewuste keuze zijn geweest van de commissie om de belangen van de betrokkenen buiten beschouwing te laten, omdat dat geen onderdeel uitmaakte van de opdracht tot dit onderzoek.
- Vanuit het hiervoor genoemde perspectief mis ik dan ook piëteit en empathie voor de betrokkenen. Geen enkel punt uit de lijst met, vaak door betrokkenen genoemde, zaken die voor ons van belang zijn heeft de commissie aanbevolen in dit rapport. Dit rapport heeft de historie beschreven van de generatie van toen en komt met geen enkele aanbeveling om het leed voor deze generatie te verzachten. De commissie legt hierdoor bewust het initiatief bij de minister; zo van doe ermee wat je wilt, of niet.
- Wel komt de commissie met een advies voor de huidige generatie jongeren, dat er betere seksuele voorlichting moet komen en dat deze geschiedenis moet worden opgenomen in de Canon van Nederland. Da’s leuk, maar wat hebben wij, de betrokkenen die dit leed moeten dragen tot onze dood, daar nu aan? Het laat zien dat ondanks onze feedback, onze verhalen, onze pijn en verdriet, die wij allen hebben bijgedragen aan dit onderzoek, in de verwachting dat de commissie onze argumenten zou meenemen in haar advies aan de minister, geheel naast zich neer heeft gelegd.
Ik voel me dan ook bekocht en misleid. De overheid en de kerk komen er opnieuw mee weg. Geen enkele aanbeveling waar wij iets aan hebben. Opnieuw staan we in de kou. Ik heb inmiddels geen verwachting meer dat wij serieus worden genomen en dat de verantwoordelijke partijen daadwerkelijk hun verantwoording gaan nemen.
Als we geluk hebben zal men een poging doen om ons leed af te kopen met een paar duizend Euro. En dan mogen we onze handen dichtknijpen, maar daarmee is ons leed, wat mij betreft, niet recht gezet.
Nederland staat internationaal gezien altijd vooraan met het vermanende vingertje om andere landen te vertellen wat ze fout doen en hoe het wel moet. Maar de overheid is niet in staat tot introspectie en om zelf het boetekleed aan te trekken. Hetzelfde geldt voor de Katholieke kerk.
Schande! Ik heb er gewoon geen woorden voor.
