Naar aanleiding van de nieuwe huisstijl en website van de FIOM werd mij door een medewerker hierover om een reactie gevraagd. Een tekst op de website van FIOM viel mij op en heb ik daar de onderstaande reactie op gegeven. Het gaat om de volgende tekst:
"Afstand ter adoptie Het is mogelijk je zwangerschap uit te dragen en je kind na de geboorte af te staan ter adoptie. Je draagt je kind dan in feite over aan anderen. Bij adoptie worden de juridische banden tussen jou en je kind definitief verbroken waardoor je geen ouderlijke rechten meer hebt. Je kind groeit op bij anderen en in principe is er geen contact meer tussen jou en je kind. Soms is er wel contact mogelijk in de vorm van foto’s, brieven of ontmoetingen. De adoptieouders beslissen of ze dat willen of niet. Het is mogelijk een afstandsprocedure onder geheimhouding te laten plaatsvinden. " Citaat: website FIOM
De nieuwe website van FIOM heeft reacties losgemaakt bij mijn achterban. Niet zozeer vanwege de nieuwe stijl, maar vanwege de zeer grote reputatie- en imagoschade bij mijn achterban in afstands- en adoptieland. En dat zit heel diep.
Wat mij opvalt is dat een nieuwe huisstijl de organisatie zelf niet verandert. Daarvoor is meer nodig. Het gaat nl. om de inhoud en niet om de verpakking. Veel betrokkenen hebben het gevoel dat FIOM niet handelt in het belang van de afstandsmoeders en -kinderen. De bovenstaande tekst lijkt dat gevoel te bevestigen.
Het is een feit dat FIOM in het verleden direct en indirect actief betrokken was bij het scheiden van moeder en kind. Dit gebeurde niet incidenteel, maar structureel, want we hebben het hier over vele tienduizenden mensen die het betrof. Dit neemt mijn achterban FIOM zeer kwalijk. Ikzelf ben daar geen uitzondering op. Het is de voornaamste reden voor deze vertrouwensbreuk.
Het is voor mijn achterban dan ook, op zijn zachtst gezegd, wrang dat we voor informatie over ons verleden met de FIOM om de tafel moeten, want er is geen alternatief. Bij velen voelt het dat we alleen terecht kunnen bij de organisaties (RvdK en FIOM) die voor een belangrijk deel verantwoordelijk zijn voor wat ons is overkomen en het leed wat daarvan het gevolg is. Voorbeelden hiervan zijn talrijk.
Wat ik hiermee wil zeggen is dat een nieuw jasje (de website) niet de oplossing is. Allereerst denk ik dat de hele organisatie een grote schoonmaakbeurt nodig heeft. Om te beginnen de naam FIOM (Federatie van Instellingen voor de Ongehuwde Moeder en kind). Alleen al het feit dat dit anno 2022/23 nog steeds gaat over de ongehuwde moeder en haar (bastaard)kind is al een doorn in het oog van mijn achterban. Daar verandert een cosmetische verandering in de vorm van een nieuw logo en huisstijl niets aan. Een nieuwe naam zou een eerste stap kunnen zijn in de goede richting. Al is een nieuwe naam zonder nieuw beleid ook maar een holle schil.
Een andere doorn in het oog van mijn achterban is dat er nooit excuses zijn gemaakt of erkenning is geweest van het leed veroorzaakt door FIOM en de andere betrokken instanties en overheid. Feit is dat (landelijk) vele tienduizenden mensen hiervan slachtoffer zijn geworden, waarvan velen nog elke dag worstelen met de psychische gevolgen van de trauma’s die hierdoor zijn ontstaan.
Ter vergelijking:
Het voelt alsof je als slachtoffer van een misdrijf nu moet aankloppen bij de dader die anno nu, in zijn nieuwe rol als vertrouwenspersoon, de enige is die jou kan informeren over toen. Snap je hoe pijnlijk dit is?
Dit maakt ook dat het voor mijn achterban zeer moeilijk te verkroppen is dat FIOM door de minister is gevraagd om het expertisecentrum in te richten. Wij hebben als lotgenoten geheel geen stem in deze en we voelen ons totaal niet gehoord. Het zou al enorm schelen als de FIOM het leed zou erkennen dat zij mede heeft veroorzaakt en daarvoor diep door het stof zou gaan. De generatie medewerkers van FIOM van destijds is denk ik al grotendeels met pensioen en het is op zich een goede zaak dat men tegenwoordig oog heeft voor de mens i.p.v. de norm, maar dat neemt niet weg dat velen de FIOM nog zien als een verlengstuk van de overheid. Want wie betaalt bepaalt. En een nieuw jasje veegt het leed niet van tafel.
Tot slot nog even over de website. Hierover heb ik een vraag. In hoeverre wordt de nieuwe generatie ongewenst zwangere moeders in spé geïnformeerd over de nadelen en risico’s van adoptie? Wordt de afstandsmoeder en de adoptieouders in spé ook verteld over de te verwachten trauma’s als gevolg van de afstand, het verlies van de moeder, het vervangen van de roots van het kind alsof het een paar nieuwe schoenen zijn en het verbreken van de biologische band met de familie en de te verwachten eerste psychische problemen tijdens de pubertijd a.g.v. een identiteitscrisis? En daarnaast over de risico’s van (seksueel) misbruik? Dit mis ik namelijk op de website van de FIOM.
Adoptie is geen garantie voor een beter/veilig leven
Er zijn talrijke voorbeelden van hoe fout het kan gaan. Juist om de moeder een verstandige keuze te laten maken is het essentieel dat zij grondig over de risico’s wordt geïnformeerd. Oók over de negatieve kanten van adoptie.
In het bovenstaande citaat van de website van FIOM wordt geheel en alleen uitgegaan van het belang van de adoptieouders. Het belang van het kindje en de afstandsmoeder (en -vader) ontbreekt hier volledig. Een kind wordt afgestaan uit wanhoop, niet omdat de ouders er zo gelukkig mee zijn. Dus ook psychische nazorg voor de ouders en kind is een must. Het lijkt hierdoor alsof FIOM niets geleerd heeft van de misstanden uit het verleden en ik verwijs hierbij nogmaals graag naar de onderzoeken van psycho-analyticus Rene Spitz (https://www.moederheil.nl/wp/vroegkinderlijk-trauma/) waarin overduidelijk wordt getoond wat de psychische schade is voor het kind nadat het door de moeder is verlaten.
M.a.w. in het belang van het kind is het cruciaal dat de band met de biologische familie intact blijft. Juist bij adopties en pleegouderschap. Niet de adoptieouders zouden dit moeten beslissen, want door deze beslissing bij de adoptieouders neer te leggen wordt het belang van het kind terzijde geschoven. Het zou de adoptieouders verplicht moeten worden dat zij de biologische band in stand houden totdat het kind oud genoeg is om zelf te beslissen over hoe nu verder.
Uit onderzoek is gebleken dat er naar verhouding meer geadopteerden dan niet-geadopteerden geregeld een beroep doen op psychische hulp. Dat is niet zonder reden. Het is derhalve van groot belang dat de band tussen moeder en kind prevaleert boven het belang van de adoptieouders. En niet omgekeerd. Al was het alleen maar vanwege de psychische gezondheid van het kind op latere leeftijd.
Image by Freepik
